ปฏิเสธไม่ได้ว่า ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา สถานการณ์ไฟป่าได้ทวีความรุนแรงในหลายพื้นที่ทั่วโลก ซึ่งเป็นผลมาจากภาวะโลกร้อนที่อุณหภูมิเฉลี่ยของโลกสูงขึ้น สร้างความเสียหายต่อสภาพป่าที่เป็นบ้านของสัตว์ป่า และเป็นแหล่งทรัพยากรสำคัญของมนุษย์
the National Interagency Fire Center รายงานว่า เมื่อวันที่ 13 กันยายน 2565 สหรัฐอเมริกาเพียงประเทศเดียวมีรายงานไฟป่าจำนวน 49,820 ครั้ง กินพื้นที่รวม 6,726,028 เอเคอร์ ซึ่งสูงกว่าค่าเฉลี่ย 10 ปี เช่นเดียวกับสเปนที่เพิ่งประสบกับสถานการณ์ไฟป่าครั้งใหญ่ที่เผาไหม้พื้นที่กว่า 6,500 เอเคอร์ ในเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา ซึ่งเป็นไฟป่าแรกในช่วงซัมเมอร์ที่หลายคนคาดไม่ถึง
หลังสถานการณ์ไฟป่าสงบลง ก็มักพบพืชตระกูล Pyrophyte (ไพโรไฟต์) ซึ่งมีจุดเด่นที่สามารถทนต่อไฟป่าได้เป็นอย่างดี เติบโตขึ้นจำนวนมากและแทนที่ต้นไม้ชนิดอื่นๆ ที่เสียหายไปจากไฟป่า แต่การมีประชากรพืชตระกูลนี้มากเกินไปกลับส่งผลให้ระบบนิเวศน์และความหลากหลายตามธรรมชาติภายในป่าขาดสมดุล และยังอาจก่อให้เกิดไฟป่าตามมาได้อีก เนื่องจากพืชตระกูล Pyrophyte มักมีลักษณะที่แห้งกว่าพืชอื่นๆ จึงสามารถติดไฟได้ง่ายกว่า
จึงเป็นแรงบันดาลใจให้กับเหล่านักออกแบบของมหาวิทยาลัยวาเลนเซีย โพลีเทคนิค ในสเปน สร้างสรรค์ “DISPERSEED” หรือ ลูกบอลเมล็ดพันธุ์ ที่จะช่วยคืนความหลากหลายของพันธุ์พืชกลับคืนสู่ป่า โดยนักออกแบบประกอบไปด้วย Irene Badía Madrigal, Diego Polo García, Carmen Amorós Egea, Claudia Daudén Llodrá, Carmen Benítez Mora & David Zaragozá Sabater
DISPERSEED ที่ภายในอัดแน่นไปด้วยเมล็ดพันธุ์พืช ได้รับการออกแบบด้วยเทคโนโลยี 3 มิติ ผลิตจากวัสดุกินได้อย่างแป้งที่สามารถย่อยสลายได้ตามธรรมชาติ มีลักษณะคล้ายกับเกสรดอกไม้ สีแดงสดใส ขนาดเท่ากับผลไม้ ที่สามารถแขวนได้ตามพื้นที่ต่างๆ ภายในป่า โดยเฉพาะป่าที่เสียหายจากการถูกไฟไหม้ ซึ่งจะช่วยดึงดูดให้นกต่างๆ บินเข้ามาแทะกิน และยังช่วยกระจายเมล็ดพันธุ์พืชที่อยู่ภายในไปยังพื้นที่ต่างๆ ช่วยฟื้นฟูสภาพป่าและนำความหลากหลายคืนสู่ป่าหลังสถานการณ์ไฟป่ามอดลง
“การเกิดไฟป่าในช่วงซัมเมอร์ของสเปนนับเป็นเรื่องไม่ปกติ” เหล่านักออกแบบกล่าว “เราจึงตัดสินใจออกแบบผลิตภัณฑ์ที่ช่วยสร้างความหลากหลายในพื้นที่ป่าเมดิเตอร์เรเนียน โดยผลิตภัณฑ์นี้จะช่วยสร้างป่าที่แข็งแรงและยั่งยืนกว่าพืชตระกูล Pyrophyte และสามารถต้านทานการเกิดไฟป่าได้มากขึ้น”
การออกแบบในครั้งนี้นอกจากจะสร้างผลกระทบเชิงบวกต่อสิ่งแวดล้อมโดยเฉพาะพื้นที่ป่าที่ได้รับความเสียหายจากไฟป่าแล้ว ผลงานชิ้นดังกล่าวยังทำให้พวกเขาได้รับรางวัลรองชนะเลิศ James Dyson Award ปี 2022 อีกด้วย ซึ่งเป็นรางวัลที่มอบให้กับการออกแบบผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ ที่มีไอเดียสร้างสรรค์ในการแก้ปัญหา
โดยกลุ่มนักออกแบบยังได้วางแผนในอนาคตอีกว่าจะนำ DISPERSEED รุ่นต้นแบบไปแขวนตามป่าที่โดนไฟไหม้ในพื้นที่เมดิเตอร์เรเนียน และจะทำการศึกษาต่อยอดเกี่ยวกับวัสดุที่ใช้ในเทคโนโลยีการพิมพ์ 3 มิติอีกด้วย
พวกเขายังกล่าวทิ้งท้ายว่า “แผนดังกล่าวยังสามารถขยายไปยังพื้นที่ป่าอื่นๆ ทั่วโลกที่ไม่ได้รับผลกระทบจากไฟป่า เพื่อสร้างความหลากหลายและป้องกันไฟป่าในอนาคต”
